Phương pháp dạy học là gì

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (184.26 KB, 16 trang )

Bạn đang xem: Phương pháp dạy học là gì

Chính vì thế, để dạy học thơ trữ tình còn phải sử dụng những phương pháp và biện pháp dạy học tác phẩm văn chương theo loại thể.Tuy nhiên, thực tế giảng dạy tại nhà trường phổ thông hiện nay cho thấy, giáo viên dạy học tác phẩm văn chương phần lớn chỉ quan tâm đến thể loại, không quantâm hoặc chưa quan tâm đúng mức tính chất của loại thể trong thể. Ngay cả sách tham khảo và những tài liệu hướng dẫn cũng chưa chú ý đến loại thể trong q trìnhphân tích tác phẩm văn học, đặc biệt là vấn đề chất của loại trong thể. Hệ quả tất yếu của những nguyên nhân trên dẫn đến việc nhiều tác phẩm thơ trữ tình hiện đại chưađược khai thác “đúng” và “trúng”. Do vậy, chúng tôi hi vọng, với bài nghiên cứu này chúng tơi có thể góp phầnnhỏ vào việc tìm ra cách dạy học thơ trữ tình nói riêng, dạy học văn nói chung, một mơn học vừa mang tính khoa học, vừa mang tính nghệ thuật trong nhà trường.Chương 2 VẬN DỤNG CÁC PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC TRONGGIỜ ĐỌC – HIỂU BÀI THƠ “TÂY TIẾN” CỦA QUANG DŨNG

2.1. KHÁI NIỆM VỀ CÁC BIỆN PHÁP DẠY HỌC:

Đề cập về đơi nét tình hình xác định PPDH nói chung hiện nay. Trong thực tiễn dạy học, còn có hiện tượng chưa thống nhất hoặc lẫn lộn về sử dụng các kháiniệm phương pháp, biện pháp dạy học. Tuy nhiên, quan niệm về xây dựng vận dụng cách thức dạy học quen dùng lâunay thường thấy PPDH là khái niệm bao trùm, được sử dụng rộng rãi và thường xuyên trong giờ học. Còn biện pháp là cấp độ cụ thể nằm trong PPDH. Ngoài nhữngkhái niệm quen dùng đó, hiện nay người ta còn nói tới HTDH, KTDH. Biện pháp dạy học là gì? Từ “biện pháp” có nghĩa là “cách làm, cách thức tiếnhành giải quyết một vấn đề cụ thể” Đại từ điển tiếng Việt tr. 161. Suy ra, có thể hiểu biện pháp dạy học là cách làm, cách thức giải quyết một vấn đề hay tình huốngcụ thể trong dạy học.Bởi thế, N.I Kudriashep quan niệm: “Phương pháp dạy học phần lớn được thực hiện thông qua các biện pháp dạy học cụ thể mà giáo viên sử dụng. Biện phápdạy học là các chi tiết của phương pháp, là các yếu tố, các bộ phận cấu thành hoặc các bước cụ thể trong công việc nhận thức nảy sinh ra khi vận dụng một phươngpháp nhất định” Z. Ia Rez chủ biên: Phương pháp luận dạy Văn học, tr. 37. Hiểu như thế thì BPDH trong giờ văn là hết sức đa dạng phong phú, vì mỗiPPDH đều có những “yếu tố, bộ phận” cấu thành có tác dụng cụ thể hóa làm cho PPDH linh hoạt hiệu quả hơn.Do đó, có thể nói, trong giờ đọc – hiểu văn bản – tác phẩm có những PPDH được sử dụng thì đồng thời có những BPDH đi kèm. Điều then chốt là giáo viên phảibiết lựa chọn BP nào thích hợp với PPDH đã sử dụng theo mục đích yêu cầu dạy học và thời gian ở trên lớp.Có thể kể tới những biện pháp dạy học văn thường được vận dụng:2.1.1. Vấn đáp đàm thoại: Vấn đáp là phương pháp trong đó giáo viên đặt ra câu hỏi để học sinh trả lời,hoặc học sinh có thể tranh luận với nhau và với cả giáo viên; qua đó học sinh lĩnh hội được nội dung bài học.2.1.2. Đặt và giải quyết vấn đề: Trong một xã hội đang phát triển nhanh theo cơ chế thị trường, cạnh tranh gaygắt thì phát hiện sớm và giải quyết hợp lý những vấn đề nảy sinh trong thực tiễn là một năng lực đảm bảo sự thành công trong cuộc sống, đặc biệt trong kinh doanh. Vìvậy, tập dượt cho học sinh biết phát hiện, đặt ra và giải quyết những vấn đề gặp phải trong học tập, trong cuộc sống của cá nhân, gia đình và cộng đồng khơng chỉ có ýnghĩa ở tầm phương pháp dạy học mà phải được đặt như một mục tiêu giáo dục và đào tạo.2.1.3. Hoạt động nhóm: Lớp học được chia thành từng nhóm nhỏ từ 2, 4 đến 6 người. Tuỳ mục đích,u cầu của vấn đề học tập, các nhóm được phân chia ngẫu nhiên hay có chủ định,được duy trì ổn định hay thay đổi trong từng phần của tiết học, được giao cùng một nhiệm vụ hay những nhiệm vụ khác nhau.2.1.4. Đóng vai: Đóng vai là phương pháp tổ chức cho học sinh thực hành một số cách ứng xửnào đó trong một tình huống giả định.2.1.5. Động não: Động não là phương pháp giúp học sinh trong một thời gian ngắn nảy sinhđược nhiều ý tưởng, nhiều giả định về một vấn đề nào đó. Trong q trình dạy học, giáo viên có thể linh hoạt sử dụng những biện phápdạy học khác ngoài những những biện pháp đã nêu trên phù hợp với yêu cầu bài học.2.2.6. Đọc sáng tạo: Đọc sáng tạo là không phải tự đưa ra một lối đọc riêng, tự sáng tạo ra kiểu đọcvăn bản đặc thù của mình. Đọc sáng tạo trước hết là rèn luyện kĩ năng phát âm, luyện giọng, thể hiện năng lực diễn tả tái hiện các tình tiết, đặc điểm của nhân vật,…Đọc sáng tạo diễn ra dưới hình thức lắng nghe giọng đọc của người khác, nắm ưu, khuyết điểm, sau đó đưa ra giọng đọc phù hợp với thể loại tác phẩm.